Şile'de bir marka olan Şile bezinin ham maddesi arasındayken unutulan keten lifinin tekrar hayata geçişi sağlanıyor.
İSTANBUL (İGFA) - İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi iş birliğiyle hayata geçirilen “İstanbul İçin Keten Tohumu Devam Temini’’ projesi kapsamında, Şile de keten tohumu yağı ve lif üretilmesi, ürünlerin katma değer kazandırma amaçlı kurutulması, distilasyonu, soğuk sıkımı ve bu konularda da yenilenebilir enerjiden faydalanılması, Şile’de tarımı ileriye taşımak için işbirlikçi düşünceyi teşvik etmek üzere çiftçi toplulukları oluşturmak, Tıbbi ve aromatik ürünler başta olmak üzere keten tohumu yağı üretimiyle etik tarım yöntemlerinden yararlanarak, çiftçilerin ve üreticilerin organik olarak büyümesine ve tüketici odaklı bir zihniyet geliştirmesine yardımcı olmak amacıyla önemli bir adım atıldı.
Yetkililerden edinilen bilgilere göre "Şilede eskiden üretimi yapılan ancak son yıllarda unutulan keten üretimini tekrar canlandırmak, hem bölge ekonomisine hem de ülke ekonomisine katkı sağlamak amacıyla, ilk olarak 2021 yılında “Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi (TAKEP)’’ kapsamında “Keten varsa Şile Bezi Var Projesi”yle, İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün iş birliğiyle Şile ilçesi Ağva bölgesinde öncü çiftçi Ali ACAR’a ait 10 dekarlık arazide keten bitkisi yetiştiriciliği yapılmıştır. 11.077,7 TL Bakanlık katkılı , toplam bütçesi 36.000 TL olan projede 450 kg keten tohumu ve 1.150 kg gübre desteği sağlanarak keten yetiştiricilik alanı oluşturulmuş. 2022 yılında “Keten Varsa Şile Bezi Var (Devam Projesi)” projesi ile “Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi (TAKEP)’’ kapsamında, 2021 yılında Şile ilçemizde başlatılan ve keten üretiminin bölgede yeniden canlandırılması amacıyla gerçekleştirdiğimiz projemizde yetiştirilen ketenlerin hasadının yapılması için biçerbağlar makinesinin alımı gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca 2022 yılında Ağva bölgesinde üreticiler 20 da alanda da kendi tohumları ile üretim gerçekleştirmiştir. Proje kapsamında 26.07.2022 tarihinde bölgede hasat şenliği gerçekleştirilmiş olup, toplam bütçenin tamamını Bakanlığımız karşılamış ve Bakanlık katkısı 160.000 TL’dir. Ek olarak Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi arasında bir protokol de hayata geçirilmiştir.
2023 yılında bölge çiftçileri temin ettikleri tohumlar ile 30 da alanda ekiliş gerçekleştirmiştir. Gerek çiftçilerin kendi temin ettiği tohumlar gerekse Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden temini gerçekleştirilen tohumlar ile bölgede keten üretiminde sürdürülebilirlik sağlanmıştır. 2024 yılında S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi çevresindeki 100 dekarlık alanda yetiştirilmek üzere “Şile İçin Keten Tohumu Temini Projesi” kapsamında, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünden temin edilmiş olan 400 kg Beyaz Gelin, 300 kg Karakız ve 300 kg Sarı Dane cinsi keten tohumları dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Projenin toplam bütçesi 60.000 TL’dir.
08.11.2024 tarihinde tohum dağıtım etkinliği gerçekleştirilecek olan “İstanbul İçin Keten Tohumu Devam Temini’’ projesi, “Şile İçin Keten Tohumu Temini Projesi”nin devamı niteliğindedir. 47.250 TL Bakanlık katkılı, toplam bütçesi 63.000 TL olan projeyle Değirmençayırı Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Kooperatifi bünyesinde keten üretim alanlarının artırılması, çiftçilerin birim alanda gelir düzeylerinin arttırılması amacıyla yaklaşık 90 dekar alanda ekimi yapılacak olan 900 kg keten tohumu, Değirmençayırı, Yaka ve Çengilli mahallelerinde üretim yapılmak üzere kooperatif bünyesinde yer alan 8 üreticiye dağıtımı yapılacaktır.
900 kg’lık keten tohumunun 300 kg’lık yağlık keten tohumu; 180 kg Beyaz Gelin, 60 kg Karakız, 60 kg Sarı Dane çeşitleri olacak şekilde Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünden temin edilmiş olup 600 kg’lık liflik keten tohumu; 300 kg Cemre 35,300 kg Efe 35 çeşitleri olacak şekilde Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünden temin edilmiştir.
Proje katılımcısı üreticiler sanayi, ilgili kurumlar ve sektörle ilgili diğer paydaşların da keten ve tıbbi ve aromatik bitkiler yetiştiriciliği yapmak, pazarlamasını, markalaşmasını sağlamak noktasında üst seviyede motivasyona sahip olduğundan, başlangıç aşamasında almış olduğu katkıyı daha da ileri seviyelere taşıyacak niteliktedir. Özellikle üretim ve işleme sürecinde İl Müdürlüğümüz ekiplerinin teknik nezareti ile sürdürülebilirlik anlamında gereken süreç olması gerektiği şekilde seyredecektir. Model bahçelerde elde edilen bilgi ve tecrübe birikimi ve ekonomik değer keten tohumu ve tıbbi ve aromatik bitki tarımına, markalaşmasına ve pazarlamasına girişecek yeni potansiyel paydaşların teorik ve uygulamalı eğitimlerin de katkısı ile sürdürülebilirliği sağlayacağı öngörülmektedir.
Kimyasal mücadelenin kısıtlanması girdilerin azalmasına sebep olurken verimin artmasına ve katma değeri yüksek ürün yetişmesine sebep olacak paydaşlar arası sinerjik etki bölge halkı için ekonomik anlamda örnek teşkil edeceği belirtildi.
Sürdürülebilirlik açısından, Şile ilçemizde Keten yetiştiriciliğinde 2021 yılında başlatılan proje ve devam projeleriyle geçen süreçte projenin ilerleyen aşamalarında yenilenebilir enerji tesisinin projeye dahil olması amaçlanmıştır. İlerleyen yıllar için Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Yeşil Ekonomiye Geçiş hedefleri doğrultusunda doğa dostu bir üretim modelinin hedeflendiğine dikkat çekildi.
